Η ντροπή είναι ένα από τα πιο ύπουλα συναισθήματα. Δεν φωνάζει όπως ο θυμός, δεν κλαίει όπως η θλίψη. Σέρνεται σιωπηλά, μέσα στο σώμα και τη σκέψη, και ψιθυρίζει: «Κάτι δεν πάει καλά με σένα». Δεν λέει απλώς «έκανες λάθος».
Λέει «εσύ είσαι το λάθος».
Η τοξική ντροπή δεν είναι υγιής αυτοκριτική. Είναι ένας εσωτερικός κατήγορος που στήνεται από νωρίς — από λόγια, βλέμματα, σιωπές που μας έκαναν να νιώσουμε ανεπαρκείς, κακοί, ανεπιθύμητοι. Κι όσο δεν τη βλέπουμε, γίνεται θεμέλιο. Σαθρό, αλλά κυρίαρχο. Καθορίζει επιλογές, σχέσεις, ακόμα και το πόσο επιτρέπουμε στον εαυτό μας να είναι ευτυχισμένος.
Η τοξική ντροπή μας κάνει να μικραίνουμε. Να απολογούμαστε διαρκώς για την ύπαρξή μας. Να φοβόμαστε να φανερώσουμε τον αληθινό μας εαυτό, μήπως και δεν “είναι αρκετός”. Και το χειρότερο: μας αποκόβει από τη χαρά, την εγγύτητα, την ελευθερία.
Αλλά μπορεί να σπάσει. Όταν της ρίξουμε φως. Όταν την αναγνωρίσουμε και πούμε: «Αυτή η φωνή δεν είναι δική μου. Δεν είναι η αλήθεια μου». Όταν αρχίσουμε να αποδεχόμαστε τον εαυτό μας ακριβώς όπως είναι – με τις ρωγμές, την ομορφιά, τη μοναδικότητα.
Κανείς δεν αξίζει να ζει με ντροπή για το ποιος είναι. Και η στιγμή που το καταλαβαίνεις αυτό, είναι η αρχή της επιστροφής στον αυθεντικό εαυτό σου.